นานาสาระพระคัมภีร์ : อุปสัมปทา ๘ (๒/๑๐)
๑. เอหิภิกขุอุปสัมปทา คืออะไร.? และมีทั้งหมดกี่รูป.?
เอหิภิกขุอุปสัมปทา หมายถึง อุปสัมปทา หรือ การบวชเพื่อเป็นภิกษุอันสำเร็จด้วยเพียงพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคเจ้าอย่างนี้ว่า
‘‘เอหิ, ภิกฺขุ, จร พฺรหฺมจริยํ สมฺมา ทุกฺขสฺส อนฺตกิริยาย เธอจงมาเป็นภิกษุเถิด, จงประพฤติพรหมจรรย์ เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบเถิด”
คัมภีร์อรรถกถาอธิบายว่า อุปสัมปทาเช่นนี้ จะสำเร็จโดยการเล็งเห็นผู้ที่มีอุปนิสัย กล่าวคือ การสั่งสมบุญที่มากพอ ที่จะส่งผลมาเพื่อความเป็นภิกษุในเบื้องหน้าของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย
เอหิภิกขุอุปสัมปทาจะสำเร็จก็ต่อเมื่อพระดำรัสดังกล่าวของพระผู้มีพระภาคจบลง โดยที่เพศคฤหัสถ์ของผู้นั้นจะหายไปและมีบรรพชาอุปสมบทปรากฏขึ้นแทน ดังนี้
มีศีรษะที่โกนผมแล้ว ครองไตรจีวร และมีบาตรสะพายอยู่ที่บ่าข้างซ้าย และมีบริขาร (เครื่องใช้ช่วยอุปการะชีวิตความเป็นอยู่ของภิกษุ) ที่เหลือ อีก ๔ คือ มีด, เข็ม ประคดเอ็ว และผ้ากรองน้ำ รวมเป็น ๘ ที่เรียกว่า อัฏฐบริขาร สวมในสรีระ.
คัมภีร์อรรถกถากล่าวว่า ท่านเหล่านั้น แม้บวชในวันนั้น แต่มีอริยาบถเรียบร้อยดุจพระเถระมีพรรษา ๖๐ มีพระพุทธเจ้าเป็นพระอาจารย์ เป็นพระอุปัชฌาย์ ยืนไหว้พระสัมมาสัมพุทธเจ้า.
@@@@@@@
ในครั้งพุทธกาล ก่อนจะทรงอนุญาตอุปสัมปทาประเภทอื่นๆ จะมีเพียงเอหิภิกขุอุปสัมปทาก่อนในระยะเวลาช่วงหนึ่งเท่านั้น โดยมีภิกษุที่อุปสมบทด้วยเอหิภิกขุอุปสัมปทานี้มีจำนวนถึง ๒๗,๓๐๐ รูป ดังคัมภีร์อรรถกถาพรรณนาว่า
ครั้งปฐมโพธิกาล พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงให้กุลบุตรอุปสมบท ด้วยเอหิภิกขุอุปสัมปทานั่นแล ในกาลชั่วระยะหนึ่ง. และภิกษุผู้ อุปสมบท ด้วยวิธีอย่างนี้ มีจำนวน ๑,๓๔๑ รูป. คือ อย่างไร.? คือ มีจำนวน ดังนี้ :-
- พระปัญจวัคคิยเถระ ๕
- ยสกุลบุตร ๑
- สหายผู้เป็นบริวารของท่าน ๕๔
- ภัททวัคคีย์ ๓๐
- ปุราณชฏิล ๑,๐๐๐
- ปริพาชกรวมกับพระอัครสาวกทั้งสอง ๒๕๐
- พระอังคุลิมาลเถระ ๑
รวมเป็น ๑,๓๔๑ รูป
สมจริงดังคำที่พระอรรถกถาจารย์ กล่าวไว้ในอรรถกถาว่า
“ภิกษุ ๑,๓๐๐ รูป และเหล่าอื่นอีก ๔๐ รูป ทั้งพระเถระผู้มีปัญญาอีก ๑ รูป, ภิกษุเหล่านั้นทั้งหมด ท่านกล่าวว่า เป็นเอหิภิกขุ”.
ภิกษุเหล่านั้น เป็นเอหิภิกขุ จำพวกเดียวก็หามิได้, แม้เหล่าอื่นก็ยัง มีอีกมาก. คืออย่างไร.? คือ มีจำนวนเป็นต้นอย่างนี้ว่า
- เสลพราหมณ์ทั้งบริวาร มีจำนวน ๓๐๐
- พระมหากัปปินทั้งบริวารมีจำนวน ๑,๐๐๐
- กุลบุตรชาวเมือง กบิลพัสดุ์มีจำนวน ๑๐,๐๐๐
- พวกปารายนิกพราหมณ์ (พราหมณ์ผู้แสวงหาที่พึ่งในภพข้างหน้า) มีจำนวน ๑๖,๐๐๐
รวม ๒๗,๓๐๐ รูป
แต่ภิกษุเหล่านั้น พระอรรถกถาจารย์มิได้กล่าวไว้ เพราะท่านพระอุบาลีเถระ มิได้แสดงไว้ในบาลีพระวินัยปิฎก. ภิกษุเหล่านี้ พระอรรถกถาจารย์กล่าวไว้ ก็เพราะท่านพระอุบาลีเถระแสดงไว้ ในบาลีพระวินัยปิฎกนั้นแล้ว. (พระอรรถกถาจารย์กล่าวคำไว้ในอรรถกถา) ว่าภิกษุทั้งหมดแม้เหล่านี้ คือ ๒๗,๐๐๐ รูป และ ๓๐๐ รูป. ____________________________________
ที่มา : วิ.อ.๑ ปฐมปาราชิก ภิกขุปทภาชนียวรรณนา
ขอบคุณบทความของ : สมภพ สงวนพานิช
ขอบคุณที่มา :
dhamma.serichon.us/2021/02/19/นานาสาระพระคัมภีร์-เอหิ/ 19 กุมภาพันธ์ 2021 ,By admin.
ผู้เขียน
หัวข้อ: อุปสัมปทา ๘ | การบวชเป็นภิกษุมี ๘ แบบ (อ่าน 2660 ครั้ง)