เพราะเพื่อนมีผลกับชีวิต | แล้วอย่างไร คือ มิตรแท้ มิตรเทียม.? | พระพุทธเจ้าได้ทรงแนะไว้
เพราะเพื่อนมีผลกับชีวิต แล้วอย่างไร คือ มิตรแท้ มิตรเทียม.?
ยํ เว เสวติ ตาทิโส (คำอ่าน : ยัง, เว, เส-วะ-ติ, ตา-ทิ-โส)
แปลว่า "คบคนเช่นไร ก็เป็นคนเช่นนั้น"
จึงพึงระวังในการเลือกคบคน การคบคนนี่ท่านถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ เรื่องคนที่เกี่ยวข้องคบหาเป็นเรื่องใหญ่มาก เพราะฉะนั้น จึงต้องรู้จักแยกว่าใครเป็นมิตรแท้ ใครเป็นมิตรเทียม
ไม่ให้คบคนชั่ว เว้นแต่จะช่วยเหลือแต่ผู้ช่วยเหลือก็ต้องพร้อม
พระพุทธเจ้าตรัสสอนว่า ไม่ให้คบคนชั่ว เว้นแต่จะช่วยเหลือเขา แต่ถ้าเราจะช่วยเขาเราต้องพร้อมนะ ต้องเห็นชัดว่าเราอยู่ในภาวะที่มีปัญญา ต้องเข้าใจว่าสิ่งที่เขาทำนี่เป็นสิ่งที่ไม่ดี จะทำให้เกิดความเสื่อมหรือเสียหายอย่างไร และอยู่ในวิสัยที่จะช่วยได้หรือมีทางเข้าไปเกื้อกูลชักนำ แต่ถ้าเราเป็นฝ่ายอ่อนแอกว่า เราเองอาจจะแย่ อาจจะกลายเป็นฝ่ายถูกเขาชักจูงไป เพราะฉะนั้น จึงต้องประมาณกำลัง
ที่มาสมัยพุทธกาล
คุณสมบัติมิตรแท้ หรือมิตรเทียมเหล่านี้ พระพุทธเจ้าได้ทรงชี้แนะไว้ เมื่อพระพุทธองค์พาสงฆ์สาวกเสด็จออกประกาศธรรม และก็ได้เดินผ่านร้านขายปลาร้านหนึ่ง พระศาสดาทรงหยุดเดิน และได้ชี้พระหัตถ์ไปยังเต่าตัวหนึ่งที่คลานอยู่บนพื้น และได้มีพระกระแสรับสั่งให้สงฆ์สาวกผู้หนึ่งหยิบมันขึ้นมา
เมื่อสงฆ์สาวกได้ยินก็รีบปฏิบัติตาม ครู่ต่อมาพระศาสดาทรงรับสั่งให้ปล่อยเต่าตัวนั้นลงพื้น และรับสั่งให้สงฆ์สาวกผู้นั้นลองดมที่มือของตนเอง จากนั้นพระองค์ก็ได้ตรัสถามว่า
“บัดนี้เจ้าได้กลิ่นอะไรฤๅ.? ”
“กลิ่นคาวที่เหม็นมากพระพุทธเจ้าข้า ”
“เป็นที่แน่นอนที่สุด.! เต่าที่เคยอยู่ในถังปลาก็ต้องเปื้อนด้วยกลิ่นคาวของปลา และใครก็ตามที่จับเต่าตัวนั้นขึ้นมา กลิ่นคาวก็จะติดมือของเขาผู้นั้นมาด้วย เหตุผลเดียวกันมิตรสหายที่เจ้าคบหาก็มีผลกระทบต่อเจ้าเช่นกัน สหายบางคนทำให้เจ้าประเสริฐ แต่ก็มีที่ทำให้เจ้าตกต่ำ ดังนั้นการคบมิตรสหายจึงต้องระวังและรอบคอบ”
@@@@@@@
มิตรแท้ ๔ พวก และ มิตรเทียม หรือ มิตตปฏิรูป คือ คนเทียมมิตร
มิตรแท้ มิตรด้วยใจจริง มี ๔ พวก ได้แก่
๑. มิตรอุปการะ มีลักษณะ ๔ คือ
๑.๑ เพื่อนประมาท ช่วยรักษาเพื่อน
๑.๒ เพื่อนประมาท ช่วยรักษาทรัพย์ของเพื่อน
๑.๓ เมื่อมีภัยเป็นที่พำนักได้
๑.๔ มีกิจจำเป็น ช่วยออกทรัพย์เกินกว่าที่ออกปาก
๒. มิตรร่วมทุกข์ ร่วมสุข มีลักษณะ ๔ คือ
๒.๑ บอกความลับแก่เพื่อน
๒.๒ ปิดความลับของเพื่อน
๒.๓ มีภัยอันตรายไม่ละทิ้ง
๒.๔ แม้ชีวิตก็สละให้ได้
๓. มิตรแนะประโยชน์ มีลักษณะ ๔ คือ
๓.๑ จะทำชั่วเสียหายคอยห้ามปรามไว้
๓.๒ คอยแนะนำให้ตั้งอยู่ในความดี
๓.๓ ให้ได้ฟัง ได้รู้ สิ่งที่ไม่เคยได้รู้ ได้ฟัง
๓.๔ บอกทางสุขทางสวรรค์ให้
๔. มิตรมีน้ำใจ มีลักษณะ ๔ คือ
๔.๑ เพื่อนมีทุกข์พลอยทุกข์ด้วย
๔.๒ เพื่อนมีสุข พลอยดีใจ
๔.๓ เขาติเตียนเพื่อน ช่วยยับยั้งแก้ให้
๔.๔ เขาสรรเสริญเพื่อน ช่วยพูดเสริมสนับสนุน
@@@@@@@
มิตรเทียม (มิตตปฏิรูป) มิตรเทียม ไม่ใช่มิตรแท้ มี ๔ พวก ได้แก่
๑. คนปอกลอก มีลักษณะ ๔ คือ
๑.๑ คิดเอาแต่ได้ฝ่ายเดียว
๑.๒ ยอมเสียน้อยโดยหวังจะเอาให้มาก
๑.๓ ตัวมีภัย จึงมาช่วยทำกิจของเพื่อน
๑.๔ คบเพื่อนเพราะเห็นแก่ประโยชน์ของตัว
๒. คนดีแต่พูด มีลักษณะ ๔ คือ
๒.๑ ดีแต่ยกของหมดแล้วมาปราศรัย
๒.๒ ดีแต่อ้างของไม่มี มาปราศรัย
๒.๓ สงเคราะห์ด้วยสิ่งหาประโยชน์มิได้
๒.๔ เมื่อเพื่อนมีกิจอ้างแต่เหตุขัดข้อง
๓. คนหัวประจบ มีลักษณะ ๔ คือ
๓.๑ จะทำชั่วก็เออออ
๓.๒ จะทำดีก็เออออ
๓.๓ ลับหลังนินทา
๓.๔ ต่อหน้าสรรเสริญ
๔. คนชวนฉิบหาย มีลักษณะ ๔ คือ
๔.๑ คอยเป็นเพื่อนดื่มน้ำเมา
๔.๒ คอยเป็นเพื่อนเที่ยวกลางคืน
๔.๓ คอยเป็นเพื่อนเที่ยวการดูเล่น
๔.๔ คอยเป็นเพื่อนไปเล่นการพนัน
แหล่งข้อมูล :-
- พระพรหมคุณาภรณ์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (๒๕๓๖). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ ๗).กรุงเทพฯ : มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. หน้า ๒๓๓-๒๓๔.
- บทความ โดยคุณฝึกใจไปกับธรรมะ
- มิตรแท้ กับ มิตรเทียม ๔ จำพวก
Thank to :
https://www.trueplookpanya.com/dhamma/content/91356Posted By มหัทธโน | 01 มี.ค. 65
ผู้เขียน
หัวข้อ: ยํ เว เสวติ ตาทิโส - คบคนเช่นไร ก็เป็นคนเช่นนั้น | จึงพึงระวังในการเลือกคบคน (อ่าน 805 ครั้ง)