พิมพ์

[raponsan]

.



"เบญจศีล" ในปรัชญาพุทธศาสนา กับ "บัญญัติ 10" ในปรัชญาคริสตศาสนา


1. สรุปเบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา กับ บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา ด้านความสัมพันธ์เชิงความเหมือน

พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่เกิดขึ้นในหมู่สังคมชาวอินเดีย กฎเกณฑ์ทางจริยธรรมที่ชาวอินเดียปฏิบัติอยู่แล้วและไม่ขัดต่อหลักการของพระพุทธศาสนาชาวพุทธก็รับมาปฏิบัติเช่นกัน ดังนั้น ในพระพุทธศาสนาจึงบัญญัติหลักการปฏิบัติเบญจศีลไว้เป็นเบื้องต้น คือ
    1. ปาณาติปาตา เวรมณี เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการฆ่าสัตว์
    2. อทินฺนาทานา เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการลักทรัพย์
    3. กาเมสุ มิจฺฉาจารา เวรมณี เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม 
    4. มุสาวาทา เวรมณี เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการพูดเท็จ
    5. สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา เวรมณี เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท

ส่วนคริสตศาสนา กฎเกณฑ์พื้นฐานที่คริสตชนถือปฏิบัตินั้น ปรากฏชัดเจนในพระบัญญัติ 10 ประการ ซึ่งโมเสสเป็นผู้รับมอบจากพระเจ้า ส่วนหนึ่งเป็นข้อห้ามเฉพาะของคริสตศาสนา เช่น การห้ามไม่ให้เคารพรูปสักการะในศาสนาอื่น เป็นต้น อีกส่วนหนึ่งเป็นกฎเกณฑ์ที่วางพื้นฐานทางจริยธรรม คือ
    ข้อ 6. อย่าฆ่าคน 
    ข้อ 7. อย่าล่วงประเวณี   
    ข้อ 8. อย่าลักทรัพย์หรือลักขโมย
    ข้อ 9. อย่าเป็นพยานเท็จต่อเพื่อนบ้าน 
    ข้อ 10. อย่าโลภเรือนของเพื่อนบ้าน อย่าโลภภรรยาของเพื่อนบ้าน และ “จงวิบัติแก่คนที่เก่งกล้าในการดื่มเหล้า และผู้อวดเก่งในการผสมเหล้าอย่างแรง”

@@@@@@@

• แสดงความสัมพันธ์เชิงความเหมือน ระหว่าง เบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา กับ บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา

เบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา VS. บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา
1. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ VS. ข้อ 6. อย่าฆ่าคน
2. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการลักทรัพย์ VS. ข้อ 8. อย่าลักทรัพย์หรือลักขโมย
3. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม VS. ข้อ 7. อย่าล่วงประเวณี ,ข้อ 10. อย่าโลภเรือนของเพื่อนบ้าน อย่าโลภภรรยาของเพื่อนบ้าน
4. เป็นเครื่องงดเว้นจากการพูดเท็จ VS. ข้อ 9. อย่าเป็นพยานเท็จต่อเพื่อนบ้าน
5. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท VS. จะปรากฏนอกบัญญัติ “จงวิบัติแก่คนที่เก่งกล้าในการดื่มเหล้า และผู้อวดเก่งในการผสมเหล้าอย่างแรง”



2. สรุปเบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา กับ บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา ด้านความสัมพันธ์เชิงความต่าง

พระพุทธศาสนามีหลักคำสอนที่เป็นระบบทางด้านจริยศาสตร์ขั้นมูลฐาน คือ เบญจศีล ได้แก่ ศีล 5 , เบญจธรรมได้แก่ ธรรม 5 , เป็นข้อปฏิบัติฝ่ายศีลและธรรมจุนเจือกัน

หลักจริยศาสตร์ชั้นกลาง ได้แก่ กุศลกรรมบถ 10 ประการ ทางแห่งกรรมดี หรือ ทางความดี หมายความว่า การที่พุทธศาสนาสอนเรื่องความดีนั้น ไม่ใช่เพียงแต่สอนว่าให้ทำดี แต่ได้บอกวิธีการทำความดีกำกับไว้ด้วย เพื่อผู้รักที่จะทำดีจะได้ทำถูกทาง เป็นลักษณะการสอนที่สมบูรณ์ประการหนึ่ง เป็นการสร้างความดีไว้กับตนทั้งสิ้น

และหลักจริยศาสตร์ชั้นสูง คือ ข้อปฏิบัติสำหรับบรรลุมรรคผลนิพพานโดยตรง ข้อปฏิบัติในขั้นนี้เรียกว่า “อริยมรรค” แปลว่า “ทางอันประเสริฐ หรือทางทำผู้ปฏิบัติให้เป็นผู้ประเสริฐ

ส่วนในคริสตศาสนานั้น ถือว่าศาสนาและศีลธรรมเป็นสิ่งที่แยกออกจากกันไม่ได้ เมื่อพูดถึงศาสนาก็เป็นการพูดถึงหลักศีลธรรมไปในตัว หลักคริสตศาสนาในคัมภีร์ใหม่มีลักษณะรักสันติ ใฝ่สงบ มีเมตตากรุณาต่อเพื่อนมนุษย์ พระเยซูคริสต์ได้มาเน้นพิเศษ โดยเฉพาะบัญญัติแห่งความรักถือเป็นบัญญัติที่สำคัญที่สุด ความรักในที่นี้มิใช่ความรักระดับต่ำระดับทางเพศ แต่เป็นความรักในระดับสูงเป็นสากล ปราศจากขอบเขต ไม่มีที่สิ้นสุด

ประการแรก คือ รักพระเป็นเจ้า และประการที่สอง คือ รักเพื่อนมนุษย์ , การที่จะรักพระเป็นเจ้าได้นั้น จะต้องรักเพื่อนมนุษย์เสียก่อน ความรักต่อพระเจ้าและต่อเพื่อนมนุษย์จึงเป็นสิ่งเดียวกัน ซึ่งจะต้องแสดงออกมาทางการกระทำการปฏิบัติ โดยการถือตามพระบัญญัติอย่างดีอย่างถูกต้อง มิใช่การพูดแต่ปากเท่านั้น ความรักที่ยิ่งใหญ่ก็คือ การรักและให้อภัยต่อศัตรู เป็นการตอบแทนความชั่วด้วยความดี ในพระพุทธศาสนาเองพระพุทธเจ้าก็ได้ตรัสสอนให้พึงชนะความชั่วด้วยความดี

ความรักในศาสนาคริสต์นี้อาจจะกล่าวเป็นหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา พรหมวิหารธรรม ความรักความเมตตาเป็นเครื่องมือที่จำกัดความยึดมั่นถือมั่นในตัวเอง หรือตัวกูของกู ทำให้มนุษย์เราสามารถที่จะเข้าใจและมองเห็นความสำคัญของผู้อื่นได้

สรุปว่า คริสตชนปฏิบัติตามบัญญัติ 10 ประการ 5 ข้อหลังได้อย่างครบถ้วน ก็เป็นการปฏิบัติจริยศาสตร์ ในพระพุทธศาสนาเช่นกัน เมื่อพุทธศาสนิกชนได้ปฏิบัติหลักนี้ในระดับต่างๆ แม้ในระดับพื้นฐานได้อย่างถูกต้องแล้ว ก็เป็นการปฏิบัติหลักบัญญัติในทางคริสตศาสนาเช่นเดียวกัน เพียงเพราะว่าเรามองไปคนละแง่ คนละมุม และใช้ภาษาที่แตกต่างกันเท่านั้น แต่จุดมุ่งหมายหลักต้องการให้สังคมโลกมีสันติสุข

@@@@@@@

• แสดงความสัมพันธ์เชิงความต่าง ระหว่าง เบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา กับ บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา

เบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนา VS. บัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา
1. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ VS. ข้อ 6. อย่าฆ่าคน พระเยซูรวมหมายถึง คำด่า, คำหยาบ ความโกรธ
2. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการลักทรัพย์ VS. ข้อ 8. อย่าลักทรัพย์หรือลักขโมย พระเยซูรวมหมายถึง ฉ้อโกง, ปล่อยเงินกู้ดอกเบี้ยสูง, การค้าขายกำไรเกินควร
3. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการประพฤติผิดในกาม VS. ข้อ 7. อย่าล่วงประเวณี, ข้อ 10. อย่าโลภเรือนของเพื่อนบ้าน อย่าโลภภรรยาของเพื่อนบ้าน พระเยซูรวมหมายถึง ถ้าผู้ใดมาขโมยเสื้อเรา 1 ตัว ควรให้เขาไปอีก 1 ตัว, ถ้าผู้ใดตบแก้มขวา จงหันแก้มซ้ายให้เขาด้วย จงรักแม้นกระทั่งศัตรู
4. เป็นเครื่องงดเว้นจากการพูดเท็จ VS. ข้อ 9. อย่าเป็นพยานเท็จต่อเพื่อนบ้าน พระเยซูรวมหมายถึง การกล่าวคำสบถสาบาน
5. เจตนาเป็นเครื่องงดเว้นจากการดื่มน้ำเมา คือ สุราและเมรัยอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท VS. จะปรากฏนอกบัญญัติ “จงวิบัติแก่คนที่เก่งกล้าในการดื่มเหล้า และผู้อวดเก่งในการผสมเหล้าอย่างแรง”





ขอขอบคุณ :-
ข้อมูล : (งานวิจัย) เบญจศีลในปรัชญาพุทธศาสนากับบัญญัติ 10 ในปรัชญาคริสตศาสนา : การศึกษาเชิงวิเคราะห์ , โดย สมบัติ กองกะมุด , สาขาวิชาพุทธศาสนาและปรัชญา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
ที่มา : วารสารพุทธมัคค์ ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม2559) , ศูนย์วิจัยธรรมศึกษา สำนักเรียนวัดอาวุธวิกสิตาราม , (หน้าที่ 30-31)
ภาพ : https://4.bp.blogspot.com/ , https://t1.blockdit.com/