พิมพ์

[raponsan]

.

พระเจ้าตอง พระพุทธรูปเมืองพะเยา


“พระเจ้าตอง” พระพุทธรูปสำคัญจังหวัดพะเยา คืนไทยหลังถูกโจรกรรมไปเมื่อ 36 ปีก่อน


 

พระเจ้าตอง พระพุทธรูปเมืองพะเยา กลับคืนไทย! หลังถูกโจรกรรมเมื่อ 36 ปีก่อน

พระเจ้าตอง หรือ “หลวงพ่อลอ” เป็นพระพุทธรูปสำคัญของจังหวัดพะเยา เดิมประดิษฐาน ณ วัดศรีปิงเมือง บ้านเวียงลอ ตำบลลอ อำเภอจุน จังหวัดพะเยา

พระพุทธรูปองค์นี้หล่อด้วยสัมฤทธิ์ ตักกว้าง 78 เซนติเมตร สูง 110 เซนติเมตร เป็นพระพุทธรูปศิลปะล้านนาที่ได้รับอิทธิพลศิลปะสุโขทัย ซึ่งเป็นที่นิยมในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 20-21

พระเจ้าตองได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น “ศิลปโบราณวัตถุ และพระพุทธรูปสำคัญ ซึ่งอยู่ในความครอบครองของวัดวาอาราม” เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2529 แต่ปลายปี 2531 พระพุทธรูปสำคัญองค์นี้ถูกโจรกรรมไปจากวัดศรีปิงเมือง และไม่พบเบาะแสอีกเลย


ภาพถ่าย พระเจ้าตอง พระพุทธรูปเมืองพะเยา เมื่อปี 2529 ก่อนการสูญหาย (ภาพจาก กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร)


กระทั่งเดือนสิงหาคม 2567 กรมศิลปากรได้รับการประสานว่ามีการพบพระพุทธรูปที่มีพุทธศิลป์ใกล้เคียงกับพระเจ้าตอง ที่สถานประมูลโบราณวัตถุในยุโรป โดยให้รายละเอียดเป็นภาพถ่าย และข้อมูลที่มากพอจะเป็นช่องทางประสานงานกับผู้ครอบครอง และสามารถติดตามคืนพระพุทธรูปกลับประเทศไทยได้ในที่สุด

พนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า ได้รับพระเจ้าตองมาตรวจพิสูจน์เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 2567 โดยกรมศิลปากรใช้ภาพถ่าย และข้อมูลของพระพุทธรูปจากฝ่ายทะเบียน กองพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กรมศิลปากร ที่บันทึกไว้ตั้งแต่ปี 2528 มาเทียบพิจารณารูปแบบศิลปะ รูปพรรณต่าง ๆ ทำให้พบว่าตรงกัน

นอกจากนี้ ยังมีการตรวจพิสูจน์ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ จึงพบว่าพระพุทธรูปเคยถูกทาทับด้วยสี เพราะมีร่องรอยของสีกระจายอยู่ทั่วองค์ แต่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า ซึ่งตรงกับรูปพรรณเดิมก่อนถูกโจรกรรม

จึงสามารถยืนยันได้ว่าพระพุทธรูปองค์นี้คือ พระเจ้าตองของชาวเวียงลอ จังหวัดพะเยา


พระพุทธรูปปางมารวิชัย (พระเจ้าตอง) ที่ได้รับกลับสู่ประเทศไทย มีขนาดหน้าตักกว้าง 78 เซนติเมตร สูง 110 เซนติเมตร ถูกเปลี่ยนแปลงรูปพรรณโดยการล้างสีเดิม และตัดฐานด้านล่างออก ทำให้ความสูงของพระพุทธรูปลดลง (ภาพจาก กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร)


(ภาพจาก กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร)


การส่งมอบพระพุทธรูป “พระเจ้าตอง” คืนให้ไทย หลังถูกโจรกรรมไปกว่า 36 ปี มีขึ้นเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม ที่ผ่านมา ณ พระที่นั่งอิศราวินิจฉัย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร โดยมี สุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานในพิธีส่งมอบ จากนั้นจะอัญเชิญไปประดิษฐาน ณ วัดศรีปิงเมือง จังหวัดพระเยา ดังเดิม เพื่อเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของชาวพะเยาต่อไป

ข้อมูล : กลุ่มเผยแพร่และประชาสัมพันธ์ กรมศิลปากร

อ่านเพิ่มเติม :-

    • ทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ ตัวอย่างการพิสูจน์โบราณวัตถุจริงหรือปลอม?
    • ปริศนา “ประติมากรรมสตรี” พนมมือไหว้ใคร เกี่ยวข้องกับ “Golden Boy” หรือไม่!?
    • “Golden Boy” รูปพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 ประติมากรรมสำริด ศิลปะเขมรแบบพิมาย ที่ไทย (เพิ่ง) ได้คืนจากสหรัฐ!





ขอขอบคุณ :-
ผู้เขียน : กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม
เผยแพร่ : วันจันทร์ที่ 9 ธันวาคม พ.ศ.2567
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก : เมื่อ 9 ธันวาคม 2567
website : https://www.silpa-mag.com/history/article_144508