สำหรับการควบคุมฝัน ต้องใช้ความสามารถระดับ อัปปนาสมาธิ เลยหรือไม่ ?
  ตอบไม่มีความจำเป็นต้องใช้ความสามารถถึงระดับอัปปานาสมาธิ หรือ อุปจาระสมาธิ เลย 
เพียงท่านใช้ขณิกะสมาธิ ก็สามารถควบคุมความฝันได้ 
  ยกตัวอย่าง พวกผู้ชายชอบเล่นหมากรุก เวลาฝันก็จะฝันถึงตัวหมากรุก วิธีการเดินหมากรุก ซึ่งปรากฏในฝันควบคุมในฝัน เป็นเพียงแค่ระดับ ขณิกะสมาธิ ก็สามารถทำได้   
  ยกตัวอย่าง พวกผู้หญิง ถักโคเช่ต์ จะหลับตาก็นึกถึง จะนอนก็นึกถึง แม้หลับก็ฝันถึงลายปักต่าง ๆ อันนี้ก็เป็นเพียงระดับขณิกะสมาธิ เท่านั้น 
  ยกตัวอย่างมาเพื่อให้เข้าใจว่าถ้าจะควบคุมความฝันไม่จำเป็นต้องใช้สมาธิระดับสูงก็สามารถควบคุมฝันได้ 
  วิธีการที่ดีและง่ายที่สุด ก็คือการสวดมนต์ก่อนนอน ในสมัยครั้งพุทธกาลพระพุทธเจ้าทรงสอนมนต์ในการนอนหลับฝันดี เรียกว่าบท อภยปริต  หรือที่เรียกว่า บท ยันทุนนิมิตตัง    
   สวดบทนี้ก็สามารถควบคุมความฝันได้ ให้ฝันดี ฝันเรื่องธรรม ทำได้
   ถ้าจะให้ดี ก็สวด คาถา พญาไก่เถื่อนสัก 9 จบ 27 จบ ก็จะดี 
   หรือถ้าจะให้เยี่ยมเป็นคุณในการฝึก พุทธานุสสติกรรมฐาน ก็ให้สวด พุทธคุณ เ่ท่ากับจำนวนอายุ
  ดังนั้นอยากควบคุมความฝันก็ให้ทำตามนี้นะจ๊ะ
   เจริญธรรม /เจริญพร