ฉลาดในการเข้าสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเลือกอาหารและฤดูที่เหมาะแก่การเจริญสมาธิ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙)
ฉลาดในการตั้งอยู่ในสมาธิ หมายถึงสามารถตั้งจิตให้เป็นสมาธิได้ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙)
ฉลาดในการออกจากสมาธิ ในที่นี้หมายถึงกำหนดเวลาที่จะออกจากสมาธิได้ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙
ฉลาดในความพร้อมในสมาธิ หมายถึงสามารถทำจิตให้มีความร่าเริงได้ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙)
ฉลาดในโคจรในสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเว้นธรรมที่ไม่เป็นอุปการะแก่สมาธิแล้วเลือกเจริญแต่ธรรมที่ เป็นสัปปายะและเป็นอุปการะโดยรู้ว่า “นี้คือกามารมณ์ที่เป็นนิมิต (เครื่องหมาย) สำหรับทำให้จิตกำหนด นี้คืออารมณ์ที่เป็นไตรลักษณ์” (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๒๐๙)
ฉลาดในอภินิหารในสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเจริญสมาธิขั้นปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และ จตุตถฌาน ตามลำดับจนเกิดความชำนาญแล้วเข้าสมาธิขั้นสูงขึ้นไป (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๑๐)
แล้วทำอย่างไรดีครับ ในความฉลาดในสมาธิ หรือก่อนมีสมาธิ หรือขณะทรงสมาธิ
ฉลาดในการเข้าสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเลือกอาหารและฤดูที่เหมาะแก่การเจริญสมาธิ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙) อันนี้อ่านดูแล้ว ดูเหมือนจะไม่ยาก นะครับ อาหาร ฤดู สถานที่ อันนี้พอจะเข้าใจครับ คือเรื่อง สัปปายะใช่หรือไม่ครับ แต่ว่าที่ไหนดีครับ ที่บ้าน หรือ ที่วัด หรือ ที่ ๆ มีการฝึกอบรมโดยตรง
ฉลาดในการตั้งอยู่ในสมาธิ หมายถึงสามารถตั้งจิตให้เป็นสมาธิได้ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙) อันนี้หมายถึงการเข้าสมาธิ ใช่หรือไม่ครับ คือระหว่างในการดำเนินสมาธิ ขั้นตอนการกำหนดจิตในสมาธิ ใช่หรือไม่ครับ
ฉลาดในความพร้อมในสมาธิ หมายถึงสามารถทำจิตให้มีความร่าเริงได้ (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๐๙) อันนี้หมายถึงผลสมาธิเบื้องต้น ที่มีปิติ ปราโมทย์ ใช่หรือไม่ครับ
ฉลาดในโคจรในสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเว้นธรรมที่ไม่เป็นอุปการะแก่สมาธิแล้วเลือกเจริญแต่ธรรมที่ เป็นสัปปายะและเป็นอุปการะโดยรู้ว่า “นี้คือกามารมณ์ที่เป็นนิมิต (เครื่องหมาย) สำหรับทำให้จิตกำหนด นี้คืออารมณ์ที่เป็นไตรลักษณ์” (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๒๐๙) อันนีี้เริ่มจะเข้าใจยาก ขึ้นนะครับ รอท่านผู้รู้ช่วยอธิบายเพิ่มเติมกันดีกว่า
ฉลาดในอภินิหารในสมาธิ หมายถึงฉลาดในการเจริญสมาธิขั้นปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และ จตุตถฌาน ตามลำดับจนเกิดความชำนาญแล้วเข้าสมาธิขั้นสูงขึ้นไป (องฺ.ฉกฺก.อ. ๓/๒๔/๑๑๐) ส่วนอันนี้ไม่กระดิกเลยครับ
ติดตาม ธรรมวิจารณ์ จากเพื่อน ๆ ทุกท่านกันอยู่นะครับ
อนุโมทนา ครับ