พิมพ์

[raponsan]

มะม่วง พรรณไม้พุทธประวัติ โดย ณัฐรดา

มะม่วง  ฮินดูเรียก “อะมะ” “อะมะริ” มีเหตุการณ์เกี่ยวข้องกับพระพุทธองค์อยู่ หลายครั้ง
ครั้งแรก เมื่อพระพุทธองค์ทรงปราบชฎิลดาบส หรือฤาษี พระดาบสการาบทูลนิมนต์ภัตตกิจ พระองค์รับสั่งให้ไปก่อน แล้วทรงเหาะไปเก็บผลมะม่วง ผลหว้า ที่เขาหิมาลัย  แต่กลับเสด็จไปถึงโรงไฟก่อนพระฤาษี

อีกครั้ง เมื่อพระเทวทัตคิดปองร้าย ได้กลิ้งหินก้อนใหญ่ลงมาหมายทับพระพุทธเจ้า ก้อนหินเกิดกระทบกันแล้วแตกเป็นชิ้นๆ สะเก็ดหินก้อนหนึ่งกระเด็นไปกระทบพระบาททำให้พระโลหิตห้อขึ้น (ส่วนพระเทวทัต กาลต่อมาถูกธรณีสูบ)
 

พระสาวก นำพระพุทธองค์ไปพบหมอชีวก โกมารภัจจ์ ที่สวนมะม่วง ซึ่งสวนนี้ พระเจ้าพิมพิสารพระราชทานให้หมอชีวก กาลต่อมา หมอชีวกได้ถวายเป็นวัดสำหรับพระพุทธองค์และพระสงฆ์
 

มี “นครโสเภณี” (หญิงผู้ยังพระนครให้งาม) หรือหญิงงามเมืองนางหนึ่ง ชื่ออัมพปาลี เมืองไพศาลี แคว้นวัชชี มีความเลื่อมใสในพระศาสนา ได้ถวายสวนมะม่วงของเธอให้เป็นวัดที่ประทับและที่อยู่ของสงฆ์ (นางเป็นนครโสเภณีคนแรกที่สร้างวัดถวายพระพุทธองค์ บางที่ว่านางถวายสวนในช่วงไม่กี่วันก่อนพุทธปรินิพพาน บางที่ว่าถวายก่อนหน้านั้น นานมาแล้ว)
 

สวนมะม่วง อันเป็นวัดในพระศาสนามีชื่อเรียกอีกชื่อว่า “สวนอัมพวนาราม” หรือ “อัมพวัน” เนื่องจากมีหลายผู้ถวาย จึงมักใส่ชื่อเจ้าของสวนไว้นำหน้า เช่น สวนมะม่วงของหมอชีวก เรียก “ชีวกัมพวัน” สวนที่นางอัมพปาลีถวายนั้นเรียกว่า “สวนอัมพปาลีวัน”

อีกครั้งหนึ่งคือ ครั้งเมื่อพระองค์อยู่ในเมืองสาวีตถี แคว้นโกศล ในวันเพ็ญกลางเดือน 8
ก่อนวันเข้าพรรษาหนึ่งวัน พวกเดียรถีย์ท้าพระพุทธเจ้าแข่งปฏิหาริย์ที่โคนต้นมะม่วง
เดียรถีย์ให้สาวกไปโค่นต้นมะม่วงเสีย แต่พระพุทธองค์ก็ทรงแสดงปาฏิหาริย์จนได้
 

โดยมีผู้นำผลมะม่วงสุกมาถวาย เมื่อฉันเสร็จแล้ว ทรงมีรับสั่งให้ปลูกเมล็ดลงดิน
ทรงใช้น้ำที่ล้างพระหัตถ์รด ต้นมะม่วงเติบโตอย่างรวดเร็ว แตกกิ่งก้านไปสูงถึง 50 ศอก
จนพระองค์ทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์ที่โคนต้นมะม่วงได้

ยมกปาฏิหาริย์ คือ การแสดงสิ่งให้คนเห็นเป็นที่อัศจรรย์คู่ เช่น น้ำคู่ไฟ เป็นต้น
บางท่านว่าการแสดงยมกปาฏิหาริย์นี้ เป็นเรื่องที่นักเขียนในพระศาสนาเขียนขึ้นมา
เพื่อให้มองพระพุทธองค์อย่างเทพเจ้า
...
อ้างอิงเรื่อง และรูป
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตตฺโต) พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลศัพท์ โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วัดมหาธาตุ ท่าพระจันทร์ พระนคร
เหม เวชกร สมุดภาพพระพุทธประวัติ ธรรมสภา 35/270 จรัลสนิทวงศ์ 62 บางพลัด บางกอกน้อย กรุงเทพ
เสถียรพงษ์ วรรณปก ราชบัณฑิต สิ่งแรกในพระพุทธศาสนา เกษมอนันต์พริ้นติ้ง 02-809-7452-4
ศาสตราจารย์ พเยาว์ เหมือนวงษ์ญาติ ไม้พุทธประวัติ สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุ์กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชวังดุสิต กรุงเทพ

ที่มา  http://gotoknow.org/blog/nadrda7/297685

[raponsan]

คอลัมน์ "ท่องแดนพุทธภูมิ”
ตอนที่ 37 .. ต้นมะม่วงในพุทธประวัติ

ถึง แม้เหตุการณ์ซึ่งทำให้พระพุทธเจ้าทรงตัดสินพระทัยทำยมกปาฏิหาริย์เกิดขึ้น ที่กรุงราชคฤห์ แต่สถานที่ที่พระองค์จะทรงทำยมกปาฏิหาริย์คือ กรุงสาวัตถี

ทาง ด้านเดียรถีย์พอทราบข่าวก็เดินทางออกจากกรุงราชคฤห์ หวังไปทำปาฏิหาริย์แข่งพระบรมศาสดาที่กรุงสาวัตถีบ้าง และเมื่อถึงพระนคร ก็ได้สร้างมณฑป พร้อมประกาศให้ชาวเมืองทราบว่า พวกตนจะทำปาฏิหาริย์ ณ มณฑปแห่งนี้

เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จมาถึงสาวัตถีและประทับ ณ วัดพระเชตวันมหาวิหาร พระเจ้าปัสเสนทิโกศล ทูลถามว่า "พระองค์จะทรงทำปาฏิหาริย์ ณ สถานที่ใด" พระพุทธเจ้าตรัสว่า "ตถาคตจะทำปาฏิหาริย์ ณ ที่ใกล้ร่มไม้คัณฑามพฤกษ์ (ต้นมะม่วง)"

เดียรถีย์ ล่วงรู้ข่าว ก็ได้มาทำลายต้นมะม่วงบริเวณนั้น ไม่เหลือแม้กระทั่งเมล็ดพันธุ์ที่เพิ่งงอกขึ้นมา เพื่อไม่ให้พระองค์ทรงทำดังพระวาจาที่ทรงรับสั่งแก่พระเจ้าปัสเสนทิโกศล
 

ครั้น ถึงเช้าวันเพ็ญ เดือน 8 ผู้รักษาสวนหลวงชื่อ นายคัณฑะเห็นผลมะม่วงผลใหญ่สุกอยู่บนต้นในพระราชอุทยาน ซึ่งเดียรถีย์ไม่สามารถรุกล้ำเข้ามาจึงตั้งใจจะนำไปถวายพระเจ้าปัสเสนทิโกศล แต่ระหว่างทางพบพระพุทธเจ้า นายคัณฑะมีศรัทธาเลื่อมใส จึงน้อมผลมะม่วงเข้าไปถวายพระบรมศาสดา เมื่อพระองค์ทรงรับแล้วประสงค์จะประทับนั่งเสวย ณ ที่ตรงนั้น พระอานนท์จึงเอาผลมะม่วงมาคั่นทำเป็นน้ำปานะถวายให้ทรงเสวย

ต่อจาก นั้น พระพุทธเจ้ารับสั่งให้นายคัณฑะเอาเมล็ดมะม่วงไปปลูกบนพื้นดิน ณ ที่ตรงนั้น ก่อนทรงอธิษฐานใช้น้ำล้างพระหัตถ์รดเมล็ดมะม่วง และด้วยพุทธธานุภาพ เมล็ดมะม่วงก็เริ่มงอกในทันใด เกิดเป็นลำต้น แตกใบกิ่งก้านสาขา เป็นต้นมะม่วงสูง 12 วา 2 ศอก

เวลาเที่ยง ท้าวสักกะอมรินทราธิราช ได้บันดาลให้เกิดพายุใหญ่ ทำลายมณฑปของเดียรถีย์ และบันดาลให้เกิดฝนลูกเห็บใหญ่ตกถูกเดียรถีย์จนทนเจ็บไม่ไหว ต้องหนีจากไป
 

พอถึงช่วงบ่าย ประชาชนทั้งหลายมาประชุมกัน ณ บริเวณรอบต้นคัณฑามพฤกษ์ เป็นอันมาก พระพุทธเจ้าเสด็จออกจากพระคันธกุฎี เพื่อทรงทำยมกปาฏิหาริย์

พระบรมศาสดาทรงเข้าจตุตถฌาณ อันเป็นที่ตั้งแห่งอภิญญา ทรงทำปาฏิหาริย์เหาะขึ้นไปในอากาศทรงนิรมิตรพระพุทธนิรมิตรเหมือนพระองค์ ขึ้นองค์หนึ่ง แสดงอิริยาบถให้ปรากฏสลับกับพระองค์ อาทิ พระองค์ประทับยืน พระพุทธนิรมิตรประทับนั่ง, พระองค์ประทับนั่ง พระพุทธนิรมิตรประทับยืน, พระองค์ตรัสถาม พระพุทธนิรมิตรตรัสตอบ, พระพุทธนิรมิตรตรัสถาม พระองค์ตรัสตอบ เป็นต้น

ในที่สุดก็ทรงทำปาฏิหาริย์ให้เกิดท่อน้ำท่อไฟพวยพุ่งออกจากพระกายเป็นคู่ๆ รอบพระกาย เป็นสายๆไม่ระคนกัน สว่างงามจับท้องฟ้า เป็นมหาอัศจรรย์ยิ่งนัก ก่อนทางแสดงธรรมโปรดพุทธบริษัทที่สันนิบาตประชุมกันอยู่ ณ ที่นั้น

เวลาต่อมา บริเวณที่เป็นต้นมะม่วงของนายคัณฑะ สถานที่ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์นั้น ได้มีการสร้างสถูปขึ้น แต่ปัจจุบันสถูปดังกล่าวเหลือเพียงซากอิฐดิน

ที่มา  http://www.dailyworldtoday.com/columblank.php?colum_id=40204

มะม่วง กับ พุทธประวัติ ตอนที่ ๑. "มะม่วง กะ สีม่วง"
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=3521.0

มะม่วง กับ พุทธประวัติ ตอนที่ ๒. "รู้แล้วจะประหลาดใจ"
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=3522.0

มะม่วง กับ พุทธประวัติ ตอนที่ ๔. ทรงตรัสถึงมะม่วงไว้ว่า...(จบ)
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=3524.0