พิมพ์

[raponsan]

หลากสไตล์รักษา ‘ศีล 5’ ไม่ยากถ้าตั้งใจ

หลังจากที่ สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ)เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ ผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราชพร้อมด้วย สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ(พศ.) เดินหน้าเต็มกำลังขับเคลื่อน “ศีล5” ไปสู่การปฏิบัติของประชาชน ตามโครงการ“หมู่บ้านรักษาศีล5”ทั้งคณะสงฆ์และรัฐบาลต่างขานรับแนวทางดังกล่าว โดยคาดหวังว่าหากพุทธศาสนิกชนไทยรักษาศีล5ได้อย่างจริงจังแล้วจะช่วยสร้างสังคมไทยให้สงบสุขได้

แต่ในอีกแง่มุมของความเป็นจริงต้องยอมรับกันว่าชาวพุทธอย่างเรา ๆ ท่าน ๆ บางคนยังท่องศีล5ได้ไม่ครบทุกข้อ บางคนตัดพ้อว่ารักษาศีลยังไงให้บริสุทธิ์บริบูรณ์นั้น ยากจัง!!!!

ก่อนที่จะมาเรียนรู้วิธีการรักษาศีล ต้องมาทำความรู้จักกับ ศีล5 กันก่อนว่า คืออะไร มีองค์ประกอบของศีลอย่างไรในการพิจารณาว่า ศีลขาดหรือไม่ศีล

 

ข้อที่ 1. ปาณาติปาตา เวรมณี..เว้นจากการฆ่าสัตว์ มีองค์ประกอบ 5 คือ
    1. สัตว์นั้นมีชีวิต
    2. รู้อยู่ว่าสัตว์นั้นมีชีวิต
    3. มีจิตคิดจะฆ่าสัตว์นั้น
    4. มีความพยายามฆ่าสัตว์นั้น และ
    5. สัตว์ตายด้วยความพยายามฆ่านั้นศีลข้อที่

2. อทินนาทานา เวรมณี..เว้นจากการลักทรัพย์ ต้องมีองค์ประกอบ 5 คือ
    1.ทรัพย์หรือสิ่งของนั้นมีเจ้าของหวงแหน
    2.รู้อยู่ว่าทรัพย์นั้นมีเจ้าของหวงแหน
    3.มีจิตคิดจะลักทรัพย์นั้น
    4.มีความพยายามลักทรัพย์นั้น และ
    5.ลักทรัพย์ได้ด้วยความพยายามนั้น

ศีลข้อที่3กาเมสุ มิจฉาจารา เวรมณี...เว้นจากการประพฤติผิดในกาม ต้องมีองค์ประกอบ 4 คือ
    1.หญิงหรือชายที่ไม่ควรละเมิด คือ หญิงที่ไม่ใช่ภรรยา หรือชายที่ไม่ใช่สามีของตน หญิงหรือชายที่อยู่ในปกครองของบิดา มารดา หรือกรณีที่บุพการีเสียชีวิต แต่มีผู้ปกครองอื่นดูแลอยู่ เช่น ลุง ป้า น้า อา ปู่ ย่า ตา ยาย เป็นต้น
    2.มีจิตคิดจะเสพเมถุน
    3.ประกอบกิจในการเสพเมถุน และ
    4.ทำอวัยวะเพศให้ถึงกัน

ศีลข้อที่ 4. มุสาวาทา เวรมณี...เว้นจากการพูดเท็จ มีองค์ประกอบ 4 คือ
    1.เรื่องนั้นไม่จริง
    2.มีจิตคิดจะพูดให้ผิดไปจากความจริง
    3.พยายามที่จะพูดให้ผิดไปจากความจริง และ
    4.คนฟังเข้าใจความหมายตามที่พูดนั้น และ

ศีลข้อที่ 5. สุราเมรยมัชชปมาทัฏฐานา เวรมณี...เว้นจากการดื่มน้ำเมา มีองค์ประกอบ 4 คือ
    1.น้ำที่ดื่มเป็นน้ำเมา
    2.มีจิตคิดจะดื่ม
    3.พยายามดื่ม
    4.น้ำเมานั้นล่วงพ้นลำคอลงไป

องค์ประกอบของศีลนั้น ทำให้ทราบว่า ถ้าไม่ครบองค์ประกอบของศีล ไม่ถือว่าศีลขาด เช่น การฆ่าสัตว์มีองค์ 5 แต่ทำไปแค่องค์ 4 อย่างนี้เรียกว่าศีลทะลุ และถ้าลดหลั่นลงมาอีก ก็จะเรียกว่า ศีลด่าง ศีลพร้อย ตามลำดับ

 

แต่การรักษาศีลนั้น หากทำให้เคยชิน ก็จะกลายเป็นวิถีชีวิตที่เราปฏิบัติโดยอัตโนมัติทุกวัน ซึ่ง สมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ท่านได้แนะวิธีการรักษาศีล5อย่างง่ายให้พุทธศาสนิกชนได้นำไปปฏิบัติไว้ว่า บางครั้งความเป็นปุถุชน ซึ่งต้องประกอบการงานที่แตกต่างกันออกไป การรักษาศีลให้ครบทั้ง5ข้อสำหรับบางคนอาจจะดูยาก เช่น แม่ค้าต้องขายของบอกว่า ของนั้นดี ของใหม่ เพื่อให้ลูกค้าเชื่อใจ แต่ทั้งที่จริงแล้วอาจจะไม่ใช่เรื่องจริงทั้งหมดก็ได้ เป็นต้น ทำให้รักษาศีลข้อที่4ให้บริสุทธิ์ไม่ได้ แต่ก็สามารถรักษาศีลข้ออื่นได้แทน ขอให้ตั้งใจปฏิบัติให้ศีลบริสุทธิ์เพียงข้อใดข้อหนึ่งก็ถือว่าได้ทำความดี รวมทั้งค่อย ๆ ลดพฤติกรรมที่คิดว่าไม่ดีนั้นลงทีละน้อย ก็จะเรียกได้ว่า เริ่มต้นรักษาศีล หากใครรักษาศีลได้5ข้อ จะเป็นหลักประกันสังคมให้อยู่ดีมีสุข ไม่ทุกข์ ไม่เดือดร้อน

 

ในส่วนของ พระธรรมคุณาภรณ์ (พิมพ์ ญาณวีโร)เจ้าอาวาสวัดปทุมคงคาราชวรวิหาร รองเจ้าคณะภาค7 (เชียงใหม่ ลำพูน แม่ฮ่องสอน)ได้ยกตัวอย่างวิธีรักษาศีล5ของชาวชุมชนวัดพระพุทธบาทห้วยต้ม อ.ลี้ จ.ลำพูน ให้ฟังว่า เมื่อประมาณ20ปีที่แล้ว ครูบาชัยวงศาพัฒนา ได้ชวนชาวบ้านชนเผ่าปอเกอญอใน จ.ตาก มาอยู่ที่ชุมชนวัดพระพุทธบาทห้วยต้ม โดยมอบที่ดินให้ทำกินครอบครัวละ1ไร่ โดยมีข้อแม้ว่าจะต้องรักษาศีล5ซึ่งชาวบ้านตั้งใจปฏิบัติตามที่หลวงพ่อสอน ทุกวันพระจะหยุดทำงาน แล้วพากันไปวัดปฏิบัติธรรม สวดมนต์ไหว้พระ นั่งสมาธิภาวนา ทำให้ชุมชนแห่งนี้ไม่มีปัญหาอาชญากรรมใด ๆ เกิดขึ้น ซึ่งการรักษาศีล5จะต้องเริ่มต้นจากความตั้งใจที่จะปฏิบัติก่อน ถึงจะทำให้การรักษาศีลเกิดผลในทางปฏิบัติ

 

พระพรหมสิทธิ (ธงชัย สุขญาโณ) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร ในฐานะเจ้าคณะภาค 10 บอกว่า สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ ได้จัดทำเฟซบุ๊ก “หมู่บ้านรักษาศีล5”ภาพรวมระดับชาติขึ้น โดยในเฟซบุ๊กรวบรวมหลักศีล5วิธีการส่งเสริมของแต่ละจังหวัดว่ามีวิธีการอย่างไร พร้อมให้ความหมายของศีล5การท่องศีล และรวมถึงเพลงศีล5คลิปการทำความดีเก็บรวบรวมไว้ให้คนรุ่นใหม่ได้ศึกษาด้วย เชื่อว่าหากตั้งใจเรียนรู้ ศีล5จะอยู่ในวิถีชีวิตของคนไทยไม่ยาก

 

อีกมุมของ พระราชพุทธิวราภรณ์(ประเทือง อาภาธโร)เจ้าคณะจังหวัดลพบุรี หนึ่งในจังหวัดที่ผลักดันโครงการหมู่บ้านรักษาศีล5บอกถึงวิธีการรักษาศีล5แก่พุทธศาสนิกชนไว้ว่า หากใครจำศีล 5 ไม่ได้ ก็ให้ใช้วิธีการหยิบหนังสือสวดมนต์ขึ้นมาท่องฝึกบ่อย ๆ ก็จะจำได้ สิ่งสำคัญที่สุดอยู่ที่ใจ ว่าจะนำสิ่งที่ท่องมาปฏิบัติได้หรือไม่ เช่น ใครชอบกินเหล้า สูบบุหรี่ ลองตั้งใจลดลงจากวันละ10แก้วให้เหลือ5แก้ว และค่อยลดลงเรื่อย ๆ เชื่อว่าจะงดเหล้า งดบุหรี่ได้ในที่สุด สิ่งที่คนรุ่นต่อไปจะปฏิบัติศีล5มากขึ้น ต้องปลูกฝังตั้งแต่เด็ก โดยเริ่มที่โรงเรียน ทุกเช้าให้เด็กรับศีล5หน้าเสาธงเน้นจดจำให้เป็นเครื่องเตือนใจ เชื่อว่าหากท่องได้ ใช้เป็น การปฏิบัติก็เกิดผล

 

บทสรุปของหมู่บ้านรักษาศีล 5 จะไปถึงดวงดาวหรือไม่ ก็คงอยู่ที่พี่น้องประชาชนทุกคนว่าจะนำสิ่งดี ๆ เหล่านี้ไปปฏิบัติกันมากน้อยแค่ไหน ไม่อยากให้เราเป็นชาวพุทธเพียงในบัตรประจำตัวประชาชน หากชาวพุทธเราเข้าถึงแก่นศาสนา เชื่อว่าสังคมไทยจะไม่วุ่นวาย พระพุทธศาสนาจะไม่สูญหายไปจากสยามประเทศอย่างแน่นอน.

มนตรี ประทุม

ขอบคุณภาพและบทความจาก
www.dailynews.co.th/Content/education/274346/หลากสไตล์รักษา+‘ศีล+5’+ไม่ยากถ้าตั้งใจ