ที่จริงคนทั่วไป อ่านแล้ว ตรงนี้อาจจะคิดว่า มันจะแก้ไขได้ ที่จริงแล้วหลักธรรม ไม่ได้แก้ปัญหาเรื่องการยกไว้ แต่มันจะแก้ปัญหา ให้กับตัวเราที่ใจ และแก้ปัญหาให้กับตัวเราเป็นคนที่ดี ขึ้น
หลักสังคหวัตถุ อ่าน ดี ๆ ก็คือ การที่คนอื่นไม่ชอบเรา นั้น สิ่งแรกก็คือ ต้องไม่เข้าข้างตนเอง ว่าตนเองเยี่ยม เลิศ แต่หลักธรรมนั้นกลับให้เราย้อนกลับมาดูตนเอง ว่า
1. เป้นคนที่ตระหนี่ หรือไม่ เป็นคนที่คิดถึงคนอื่นไหม หรือเป็นคนเอาแต่ได้ หลักธรรมจึงบอกว่า ให้รู้จักแบ่งปัน การแบ่งปัน มันเป็นนิสัยของคนใจกว้าง คือให้ผลตอบแทนหรือประโยชน์ตอบแทน คืน กับสังคมคนรอบข้าง
คนที่รู้จักแบ่งปัน ก็จะมีคนรัก เพราะคนที่ให้ ย่อมมีคนรัก จะมีมาก มีน้อยก็อีกเรื่องหนึ่ง แน่นอน ใคร ๆ ก็ชอบที่จะได้รับ มากกว่า ที่จะให้
2. เป็นคนพูดจามีประโยชน์ มีเหตุมีผล หรือไม่ หรือ พูดจาขวานผ่าซาก เพื้อเจ้อ โกหก พกลม บางครั้่งมันต้องกลับไปพิจารณา เรื่องวิธีการพูด คือ รู้จักพูดบวก รู้จักที่จะไม่พูดลบ
เช่น เห็นลูกน้องทำงานไม่ดี ถ้าพูดลบ พูดตรงว่า คุณทำงานไม่ได้เรื่อง แต่เปลี่ยนเป็นพูดบวก ผมว่าคุณมีสามารถมากกว่านี้และใช้ความสามารถยังไม่หมด เห็นหรือไม่ว่า การพูดตำหนิเหมือนกัน อันหนึ่งพูดลบ สบประมาท อีกอันพูดบวก ให้รู้จักคิด
3. ถ้าทำสิ่งที่ไร้สาระบ่อย ก็ต้องเปลี่ยนนิสัยให้มาเป็น ผู้ที่สาระให้เกิดขึ้น คนที่ทำสาระ จะมากจะน้อย ย่อมมีคนเห็นว่าดี มีสาระย่อมมีคนนิยม
4. สิ่งสำคัญ คือ เสมอต้น เสมอปลาย ไม่ใช่ผักชีโรยหน้า เช้าชามเย็นชาม หน้าไหว้หลังหลอก มันต้องจริงใจ
คุณธรรม 4 ข้อนี้ไม่ได้เปลี่ยนสังคม แต่เป็นการเปลี่ยนตัวเอง เปลี่ยนมุมมองใหม่ แต่เมื่อเปลี่ยนตนเองแล้ว ผลกระทบที่ว่าเขาไม่ชอบนี้ ไม่ใช่จะหายไปได้ คนดี เป็นที่รังเกียจก็มากมาย ไม่ใช่ว่าคุณดี แล้วเขาจะรัก ฉันมีประสบการณ์ เรือ่งนี้ตลอดชีวิต คุณไม่กินเหล้า ไม่เล่นการพนัน เป็นคนมีศีล ช่วยเหลือผู้คน แต่คุณไม่มีคนคบเพราะว่าสังคมทีคุณอยู่ เขากิน เขาเล่น เขาผิดศีล คุณก็อยู่ไม่รอดเช่นกันเพราะคนเหล่านั้น เขาไม่ชอบคุณแน่นอน ก็ต้องดูสังคมไปด้วย ถ้าดิเกินไปเขาก็ไม่ชอบ ชั่วเกินไปเขาก็ไม่เอา สังคมบางครั้งก็ต้องการคนที่เป็นสองแบบ คือ กลาง ๆ ทั้ง ดี และ เลว ปนกัน อย่างนี้
ที่แสดงความเห็นไว้ตรงนี้ เพื่อให้ทราบความจริงว่า คุณจะใช้หลักธรรมพิชิตใจคน นั้นสำหรับคนไม่ดี ยาก แต่ถ้าพิชิตใจตนเอง และ ใจคนดี หลักธรรมใช้ได้
