พิมพ์

[raponsan]

เสฐียรพงษ์ วรรณปก : รักร้อยทุกข์ร้อย

   

มติชน 30/09/2555รักร้อยทุกข์ร้อย  คอลัมน์ รื่นร่ม รมเยศ  โดย เสฐียรพงษ์ วรรณปก

นางวิสาขาเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่ผู้สนใจพระพุทธศาสนา เพราะเธอเป็น "มหาอุบาสิกา" (แปลว่า อุบาสิกาผู้ใหญ่ ไม่ใช่อุบาสิกาของมหานะฮะ) ที่ใจบุญสุนทาน มีอุปการคุณต่อพระพุทธศาสนามาก คู่กับ "มหาอุบาสก" ชื่อ อนาถบิณฑิกเศรษฐีนั่นแล

นางเป็นลูกสาวเศรษฐีแคว้นอังคะ ได้ฟังพระธรรมจากพระพุทธเจ้าได้บรรลุโสดาปัตติผลตั้งแต่อายุ 7 ขวบ แต่งงานกับปุณณวัฒนกุมาร ลูกชายมิคารเศรษฐี แล้วย้ายมาอยู่กับสามีที่เมืองสาวัตถี

ตระกูลสามีของนางเป็น "มิจฉาทิฐิ" คำนี้เป็นศัพท์เฉพาะ หมายถึงตระกูลที่ไม่นับถือพระพุทธศาสนา พวกเขานับถือเดียรถีย์ (ศัพท์เฉพาะอีกเหมือนกัน แปลว่า พวกที่เป็นนักบวชลัทธิอื่นนอกจากพระพุทธศาสนา เช่น พวกปริพาชก พวกอเจลก (ชีเปลือย) เป็นต้น)

วันหนึ่ง ขณะนางวิสาขาปรนนิบัติพัดวีพ่อสามีซึ่งกำลังรับประทานอาหารอยู่ พระภิกษุรูปหนึ่งถือบาตรมายืนรออยู่หน้าบ้าน (ธรรมเนียมโบราณพระมาบิณฑบาตจะมายืนรอที่หน้าบ้าน ถ้าเราจะใส่บาตรก็ออกไปใส่ ถ้าไม่ใส่ก็นิมนต์ให้ท่านไปโปรดที่อื่น) เศรษฐีแกล้งทำเป็นไม่เห็นพระ นางวิสาขาจึงเลี่ยงมาพูดกับพระท่านเบาๆ พอที่พ่อสามีได้ยินว่า "นิมนต์โปรดข้างหน้าเถิด คุณพ่อดิฉันกำลังกินของเก่า"

เท่านั้นแหละครับ เสี่ยร้อยล้านพันล้านโมโหโกรธาเป็นการใหญ่ หาว่าลูกสะใภ้กำแหงบังอาจด่าพ่อสามีว่า "กินขี้" (กินของเก่า)

เรื่องถึงต้องขึ้นโรงขึ้นศาล นางวิสาขาแก้ว่า นางมิได้หมิ่นประมาทพ่อสามีดังที่เข้าใจ ที่นางพูดว่าพ่อสามีนาง "กินของเก่า" นั้น นางหมายความว่า พ่อสามีนางได้เกิดมาเป็นเศรษฐีมีความสุขสบายในชาตินี้ เพราะเศรษฐีได้สร้างสมบุญไว้แต่ชาติปางก่อนไว้มาก มาชาตินี้จึงมั่งมีศรีสุข แต่ท่านก็ไม่ได้ทำบุญทำทานอันจักเป็นปัจจัยในภายภาคหน้าเลย เท่ากับเสวยผลของบุญเก่าอย่างเดียว

นางจึงพ้นผิด และพ่อสามีก็เข้าใจนาง ต่อมาไม่นาน นางก็สามารถชักจูงพ่อสามีให้หันมานับถือพุทธได้สำเร็จ ทีนี้ไม่ว่านางวิสาขาจะพูดจะทำอะไร เศรษฐีเห็นดีเห็นงามด้วยทุกอย่าง จนใครๆ เรียกนางวิสาขาอีกนามหนึ่งว่า "มิคารมาตา" (แม่ของมิคารเศรษฐี)

ว่ากันว่า นางวิสาขาเป็น "เบญจกัลยาณี" (ผู้งามพร้อมห้าอย่าง) หาผู้เสมอเหมือนมิได้ เป็นสาวสองพันปี ไม่รู้จักแก่ มีลูกเต็มบ้าน มีหลานเต็มเมือง ไปไหนมาไหนกับพวกลูกๆ หลานๆ มองไม่ออกว่าคนไหนคือนางวิสาขา เพราะล้วนเอ๊าะๆ เหมือนๆ กัน ว่าถึงขนาดนั้น จริงเท็จยังไง ผมเกิดไม่ทันไม่สามารถยืนยันได้ (แม้จะมีผู้นั่งลำดับญาณให้ผมว่าชาติก่อนเคยเป็นพระอรหันต์ยสเถระ หลวงพี่ผมเป็นพระสารีบุตร ทันเห็นนางวิสาขา ผมก็ไม่บ้าจี้ด้วยดอก)

พระอริยบุคคลระดับต้นๆ อย่างนางวิสาขาก็มีความทุกข์โศกเสียใจได้ เพราะกิเลสเพียงเบาบางบางส่วนเท่านั้น ยังไม่หมดโดยสิ้นเชิง วันหนึ่งนางลงไปแช่น้ำจนเปียกโชก เข้าไปเฝ้าพระพุทธเจ้า ณ พระเชตวันวิหาร พลางสะอึกสะอื้นกราบทูลว่า "หลานรักคนหนึ่งของหม่อมฉันตายเสียแล้ว"

     "วิสาขา คนเมืองนี้ตายวันละเท่าไร" พระพุทธองค์ตรัสถาม
     "ไม่แน่พระเจ้าข้า บางวันตายถึงร้อย บางวันก็ไม่ถึง แต่ที่แน่ก็คือ มีคนตายทุกวัน"

    "วิสาขาเธออยากมีบุตรหลานมากเท่าใด" ทรงเปลี่ยนเรื่องถาม
    "ถ้าเป็นไปได้ อยากมีมากมายเท่าจำนวนคนเมืองสาวัตถี พระเจ้าข้า"
    "ถ้าเช่นนั้น เธอมิต้องลงอาบน้ำ มีผ้าเปียก ผมเปียกไปตลอดหรือ เธอมิต้องเศร้าโศกเสียใจหาเวลาสร่างมิได้หรือ"

    พระพุทธองค์ทรงหมายความว่า ถ้าลูกหลานตายคนหนึ่ง นางวิสาขาต้องลงไปแช่น้ำชำระล้างมลทินในงานอวมงคลทุกครั้งตามธรรมเนียม นางมิต้องลงแช่น้ำทุกวันหรือ เพราะบุตรหลานจะต้อง "เรียงคิว" กันตายไม่เว้นแต่ละวัน ความเศร้าโศกวิปโยคก็จะไม่มีวันสร่างซา ท้ายที่สุดนางก็ได้คิดหักห้ามความโศกไว้ได้

     พระพุทธดำรัสท่อนสุดท้าย เป็นดุจหนึ่งโอสถทิพย์ชโลมใจนาง (หรือทุกคนที่ต้องเศร้าโศกเพราะรักวิปโยค) พระพุทธวจนะมีดังนี้ครับ

    "วิสาขาเอย ผู้ที่มีรักร้อยก็ทุกข์ร้อย รักเก้าสิบก็ทุกข์เก้าสิบ
     ไม่มีรักก็ไม่มีทุกข์ ไม่มีความเศร้าหมองจิต ไม่มีความคับแค้นแห่งจิต"

     บางคนมีรักไม่ถึงร้อย แค่สองคนเท่านั้นก็ทุกข์แทบตาย
     เพราะทั้ง "น้อย" และ "หลวง" ต่างก็ไม่มีใครยอมใคร


ที่มา http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1349011745&grpid=&catid=19&subcatid=1904
ขอบคุณภาพจาก http://upload.wikimedia.org/,http://s2.dmiinter.com/,http://www.dmc.tv/

[montra]

  "วิสาขาเอย ผู้ที่มีรักร้อยก็ทุกข์ร้อย รักเก้าสิบก็ทุกข์เก้าสิบ
     ไม่มีรักก็ไม่มีทุกข์ ไม่มีความเศร้าหมองจิต ไม่มีความคับแค้นแห่งจิต"

อนุโมทนา ครับ ข้อความเตือนจิต สะกิดใจ ขัดเกลาธรรมให้เห็นธรรมนั้น ต้องมี สติ เป็นที่ตั้งครับ

 

[raponsan]

http://www.youtube.com/watch?v=nePp_lN-M40

อัปโหลดเมื่อ 14 ต.ค. 2007 โดย pruerzz31